Dönemlere göre konusunu, kaynağını ve işlevini değiştiren sanatsal yapıtlar çoğu zaman politik erekler taşıdı. Güzel sanat üretmenin zaman zaman ret edildiği çağrışımlarda edebiyatı ilk defa sistemli ve bilimsel yöntemlerle inceleyen Aristoteles şiir sanatı hakkında yazdığı eseri Poetika'da tasnifler geliştirmiştir.
Poetika’da bütün sanatların taklit olduğu öngörülür. Sanatlar taklit ederken kullandıkları araçlara göre, taklit ettikleri nesne bakımından ve taklit tarzları ile bir tasnife tabi tutulur. Sanatçılar taklit edenlerdir. Modern dönemde sanatın taklit olduğu varsayımı geçerliliğini yitirmiş olsa da, Mimesis biçimler dünyası- duyularımızla kavradığımız çevremiz- kendilerine ait biçimlerin bir kopyası görüşü güzel sanat üretiminin temelini oluşturmaktadır. Bu temel üzerine özgün eserler inşa ederiz.
İnsanın doğuştan getirdiği spesifik özelliği, taklit etme içtepisi ve hoşlanma yetisinden kaynaklı sanat kişilerin erdemli olmasını sağlamaktadır. Günümüze eksik ulaşmış olsa da "Poetika" sistemli kuramlar sunar.
Doğa üstü güçlerin varlıklarıyla ilgilenmeyen hümanizm felsefi ve bilimsel temeli insan-merkezcillik üzerine geliştirirken, otorite karşısında insanı özgürleştirme çabasına koşut ürünler sunar. Milattan önce 6. yüzyılda yaşamış Miletus’lu Thales ve Colophon’lu Xenophanes kendilerinden sonrakiler için hümanist düşüncenin yolunu hazırlamıştır.
Akıl, tabiat ve sağduyuyu şiirin hareket noktası gören klasizm, konuları eski Yunan ve Latin kaynaklarından alır. Düş ve duygu değil, mantık ve ölçü önemsenir. Klasizm Aristokrasinin ürünü sayılabilir. Bu akımın izleri Rebelais ve Montaigne’de, hatta Aristoteles’te aranır.
Sanata yön veren sanat akımlarının her biri bir öncekine tepki bir sonrakine etki - her etki kuvvetine karşı ters yönde ve eşit büyüklükte tepki kuvveti- ile yeterli gerekçeler toplayıp bilinçsel farkındalık ve iradi sağlamlıkla devinmeyi sürdürürken başlangıçtan bağımsız değildir.
Maniyerizm, Rokoko, Barok...
Romantizm ,Raphael Öncesi Kardeşliği, Parnasizm, Modernizm, Postmodernizm
Natüralizm ,Sembolizm ,İdealizm
Realizm ,Fütürizm , Kübizm
Dadaizm,Sürrealizm ,Letrizm
Egzistansiyalizm ,Personalizm ,Ekspresyonizm,Empresyonizm,Puantaizm, Fovizm,Sentimentalizm
Süprematizm, ...
Farklı zamansallığa ait güzellik, düşünce ve sanat anlayışının yansıması olan akımlar belirli çağ ve dönemlere özgü meydana geldikleri için her sanatsal akım eserler toplamında bütün bir eserdir. Sanatsal yöntemlerle ortaya konan yaratıcılık ürünleri akımlara tabidir.
Her yaratıcılık ürünü sanatsaldır fakat eser sayılabilmesi için mesafeli, nesnel, bilimsel dayanakları olan değerlendirmeye tabi tutulduğunda yapıtın özgün ve indirgenemez özellikler barındırması gerekir. Zihinsel kavrayış, duyarlılık, Düş evresi ve estetik haz paradoksları daimi döngüyü sağlayacak ruh gücünü sağlamalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder